Piękno międzywojnia, czyli „Sztuka dwudziestolecia” Katarzyny Nowakowskiej-Sito

„20 lat XX wieku” to moje tegoroczne odkrycie i zachwyt absolutny. Tom „Media dwudziestolecia” przeczytałam z prawdziwą przyjemnością, teraz przyszła pora na „Sztukę dwudziestolecia”. W tej części nie ma miejsca na rozbudowany wstęp, dlatego od razu przechodzimy do sedna. Katarzyna Nowakowska-Sito jest konkretna i ewidentnie nie lubi lania wody, dlatego treść książki jest zwięzła i oparta na samych najciekawszych wątkach.

Autorka zaczyna od rzeźby i pomnika lotników, ponieważ w międzywojniu lotnictwo było synonimem nowoczesności. Wtedy też powstały Polskie Linie Lotnicze LOT, a sami lotnicy szybko zyskiwali status bohaterów. Następnie poznajemy młode, zdolne batikarki, które działały w wyspecjalizowanych pracowniach, a dzieła ich rąk zgarniały międzynarodowe nagrody. Ten rozdział zaciekawił mnie najbardziej, bo zupełnie nie znałam batikowych zdobień. Dalej mamy Leona Chwistka i jego geometryczne obrazy, szaleństwa Witkacego i jego firmy portretowej, awangardę Strzemińskiego, cudowność Stryjeńskiej i jej słowiańskich bogów. Gdzieś pomiędzy artystami Katarzyna Nowakowska-Sito opowiada o prospektach reklamowych, nowoczesnych afiszach, sztuce fotomontażu, kolażach, plakatach, komiksach z Koziołkiem Matołkiem na czele, a nawet ilustracjach zdobiących karty dań serwowanych na transatlantykach. Równie ciekawy jest rozdział o nowoczesnych meblach - tanich, zgrabnych, kompaktowych i pasujących do takich wnętrz.

Pani Nowakowska-Sito opowiada z pasją i zaangażowaniem. Wybiera tylko najciekawsze zagadnienia, żeby zasiać ziarno i zachęcić do dalszych poszukiwań na własną rękę. Szczególnie Witkacy i Stryjeńska, jako kolorowe ptaki, przyciągają uwagę a ich barwne życiorysy zasługują na bardziej szczegółowe poznanie. Liczne zdjęcia, ilustracje, reprodukcje, rysunki nie tylko kapitalnie uzupełniają tekst, ale są też prawdziwą ozdobą tomiku. Dodatkowo każdy rozdział kończy się jakimś kreatywnym zadaniem, które można wykonać w domowych warunkach albo wykorzystać w pracy z dziećmi i młodzieżą.

Mówiąc krótko „Sztuka dwudziestolecia. Formy i konteksty” to kolejny znakomity tom z serii „20 lat XX wieku”. Publikacja, która bawi, uczy i zachęca do poznawania sztuki w muzeach oraz domowych pieleszach. Dla mnie bomba!

♥ ♥ ♥
Katarzyna Nowakowska-Sito, Sztuka dwudziestolecia. Formy i konteksty, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2023.